
سازمان حج و زیارت در جدیدترین اطلاعیه خود اعلام کرد که متقاضیان ثبتنام در حج تمتع ۱۴۰۴، تا تاریخ ۱۵ بهمنماه ۱۳۸۶ (۱۵/۱۱/۱۳۸۶) فرصت دارند تا برای پیش ثبتنام اقدام کنند. در این اطلاعیه همچنین آمده که متقاضیان از روز شنبه ۸ دیماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۰ صبح، میتوانند به سامانه my.haj.ir مراجعه کرده و مراحل ثبتنام خود را تکمیل کنند.
مبلغ پیشپرداخت برای ثبتنام حج تمتع ۱۴۰۴، به مبلغ ۱۵۰ میلیون تومان اعلام شده است که از متقاضیان به صورت علیالحساب دریافت میشود. این مبلغ تنها بخشی از هزینههای نهایی است که در نهایت از زائران برای سفر حج ۱۴۰۴ دریافت خواهد شد. سازمان حج و زیارت هنوز به طور دقیق هزینه کامل سفر را اعلام نکرده است، اما طبق گفتههای مسئولان، مبلغ ۱۵۰ میلیون تومان تنها هزینه اولیه است.
سهمیه حج تمتع سال ۱۴۰۴ ایران مشابه سالهای گذشته، ۸۷ هزار و ۵۵۰ نفر است که تاکنون بیش از ۵۵ هزار نفر برای پیشثبتنام اقدام کردهاند. زمان اعزام حجاج ایرانی به حج تمتع از اواسط اردیبهشت ۱۴۰۴ خواهد بود.
افزایش ۲۱ برابری هزینه حج در یک دهه اخیر
قیمت حج تمتع در طول یک دهه گذشته شاهد افزایش چشمگیری بوده است. به گفته غلامرضا رضایی، معاون امور حج و زیارت سازمان حج و زیارت، هزینههای نهایی حج تمتع برای سال ۱۴۰۴ به حدود ۲۱۰ تا ۲۵۰ میلیون تومان خواهد رسید که نسبت به سالهای گذشته افزایشی قابل توجه را نشان میدهد. وی در توضیح این موضوع گفت که تعیین دقیق هزینه نهایی به نرخ ارز بستگی دارد و این رقم از سوی مرکز مبادله ارز اعلام خواهد شد.
در سال گذشته، هزینههای سفر حج برای زائران ایرانی در حدود ۱۶۸ تا ۱۸۸ میلیون تومان بود. اما با توجه به تغییرات نرخ ارز و دیگر عوامل اقتصادی، پیشبینی میشود که قیمت نهایی حج تمتع برای سال ۱۴۰۴ به میزان قابل توجهی افزایش یابد.
در دهه گذشته، هزینههای حج تمتع رشد بیسابقهای را تجربه کرده است. به گفته مسئولان، در طول ۱۰ سال گذشته قیمت تمامشده حج برای زائران حدود ۲۱ برابر افزایش یافته است. این افزایش شدید قیمت به ویژه بعد از لغو حج در سالهای ۱۳۹۵، ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ مشهود است. در سال ۱۳۹۵ به دلیل فاجعه منا و مشکلات سیاسی با عربستان، حج ایران لغو شد و در سالهای بعد به دلیل شیوع ویروس کرونا و تنشهای دیپلماتیک، سفر حج متوقف گردید.
تاثیر نرخ ارز بر هزینههای حج
غلامرضا رضایی در این باره گفت که تعیین هزینه نهایی حج تمتع برای سال ۱۴۰۴ بستگی به نرخ ارز خواهد داشت و این نرخ از سوی مرکز مبادله ارز اعلام میشود. وی افزود: «با توجه به اینکه متقاضیان ثبتنام باید ۱۵۰ میلیون تومان به صورت علیالحساب پرداخت کنند و این مبلغ حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد هزینه نهایی است، پیشبینی میشود که هزینه تمام شده حج برای زائران ایرانی در حدود ۲۱۰ تا ۲۵۰ میلیون تومان باشد.»
وی همچنین اشاره کرد که برای هر زائر در عربستان سعودی، حدود ۴ هزار دلار هزینه میشود که این رقم به طور مستقیم تحت تأثیر نوسانات نرخ ارز است.
تلاشهای سازمان حج و زیارت برای کاهش هزینهها
علیرغم افزایش هزینهها، سازمان حج و زیارت اعلام کرده است که تلاش میکند تا هزینههای سفر حج را به حداقل برساند تا افراد بیشتری بتوانند از این سفر معنوی بهرهمند شوند. با این حال، عامل اصلی تعیینکننده در این زمینه، نرخ ارز است که میتواند نوسانات زیادی داشته باشد و تأثیر زیادی بر هزینههای نهایی سفر حج بگذارد.
رضایی همچنین خاطرنشان کرد که سازمان حج و زیارت بهطور مستمر در حال بررسی وضعیت هزینههای حج و شرایط بازار است تا بتواند قیمتها را متعادل کرده و از افزایش هزینهها تا حد ممکن جلوگیری کند.